Uwaga
Serwis Wedateka jest portalem tematycznym prowadzonym przez Grupę Wedamedia. Aby zostać wedapedystą, czyli Użytkownikiem z prawem do tworzenia i edycji artykułów, wystarczy zarejestrować się na tej witrynie poprzez złożenie wniosku o utworzenie konta, co można zrobić tutaj. Liczymy na Waszą pomoc oraz wsparcie merytoryczne przy rozwoju także naszych innych serwisów tematycznych.

Bywa i tak na świecie!/całość

Z Wedateka, archiwa
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
<<< Dane tekstu >>>
Autor Bolesław Prus
Tytuł Bywa i tak na świecie!
Pochodzenie Pisma Bolesława Prusa. Tom XXII
Nowele, opowiadania, fragmenty. Tom I
Data wydania 1935
Wydawnictwo Gebethner i Wolff
Druk Drukarnia Narodowa
Miejsce wyd. Warszawa
Źródło Skany na Commons
Inne Pobierz jako: Pobierz jako ePub Pobierz jako PDF Pobierz jako MOBICały tom I
Pobierz jako: Pobierz Cały tom I jako ePub Pobierz Cały tom I jako PDF Pobierz Cały tom I jako MOBI
Indeks stron
<section begin="tyt"/>
BYWA I TAK NA ŚWIECIE!
<section end="tyt"/> <section begin="r01"/>
I
PANI BURMISTRZOWA JEST NAPRZÓD ZACHWYCONA,
A NASTĘPNIE ROZGNIEWANA

 — Och! jakżem się zmęczyła... Przepraszam, że pani sędzinie robię subjekcją tak rano, ale wracam z poczty i ze wzruszenia siły prawie utraciłam! Jakże zdrowie państwa?
 Wszystko to wypowiedziała jednym tchem pani burmistrzowa Trajkotnicka, rozsiadając się najwygodniej na fotelu pani podsędkowej.
 — Mąż trochę na głowę chory, a Jadzia kaszle, ale zresztą mamy się dobrze. Cóż za szczęście spotkało panią tak rano? — spytała zkolei podsędkowa.
 — Rano?... Prawda, że pani sędzina przybyła do nas z wielkiego świata...
 — Istotnie, że u nas w Radomiu wszyscy wstają około dziewiątej... Ale cóż się pani trafiło, bo bardzo jestem ciekawa?
 — Ach! pani sędzino... szczęście!... Nie wiem, czy potrafię opowiedzieć... Czy pani sędzina pozwoli, ażebym zdjęła kapelusz?
 — Bardzo proszę! Ciekawam też...
 — Choć bo na wizyty jeszcze nie pora, lecz mimowoli składam wizytę o jedynastej. Pani sędzina śmieje się pewno ze mnie w duchu, bo wszyscy z wielkiego świata...
 — Tak, u nas w Radomiu składaliśmy wizyty między pierwszą i drugą. Mężczyźni we frakach, damy w jedwabnych <section end="r01"/> Strona:PL Bolesław Prus - Nowele, opowiadania 01.djvu/176 Strona:PL Bolesław Prus - Nowele, opowiadania 01.djvu/177 Strona:PL Bolesław Prus - Nowele, opowiadania 01.djvu/178 Strona:PL Bolesław Prus - Nowele, opowiadania 01.djvu/179 Strona:PL Bolesław Prus - Nowele, opowiadania 01.djvu/180 Strona:PL Bolesław Prus - Nowele, opowiadania 01.djvu/181 Strona:PL Bolesław Prus - Nowele, opowiadania 01.djvu/182 <section begin="r02"/>jak pies na łańcuchu, dlatego, żeby czasem od Mani dobre słowo usłyszeć... Ale co z tego będzie wkońcu?... Bóg wie!
 — Naturalnie, że Bóg tylko wie, a tymczasem jedź do miasta. O tym jeometrze pogadamy później, bo jużci musisz raz przyzwoite miejsce dostać!
 Podała mu rękę, którą on kilkakrotnie ucałował i wyszedł.


<section end="r02"/>

<section begin="r03"/>
III.
PANI BURMISTRZOWA JUŻ WYGRAŁA NA LOTERJI.

 Na drugi dzień rano, dom pani burmistrzowej i jej męża trząsł się z oburzenia. Mania w kącie płakała, pani burmistrzowa napełniała powietrze złorzeczeniami i pogróżkami, a biedny burmistrz, ubrany w największy swój mundur, musiał się temu wszystkiemu przysłuchiwać.
 Powodem chryi był mały, welinowy bilecik, nadesłany przez panią podsędkowę, następującej formy i treści:

 Łaskawa Pani!
 Z powodu ciągłej stagnacji między naszemi domami, jako też intryg względem Wielmożnego Łapandrowicza, przyjaciela nam bliskiego, tudzież, że tak powiem, wieści z Pani strony rozsiewanych po mieście, stosunki życzliwości i wizyt między nami utrzymane być nie mogą.
 Cecylja z Dyrdymalskich Bigosowicz,
 małżonka Podsędka i kawalera orderów.

 Pani burmistrzowa co kilka minut odczytywała bilecik z taką napisany godnością i w końcu tej bolesnej lektury wykrzykiwała:
 — Co ona sobie myśli?... ta lafirynda!... ta... Dyrdymalska z domu?
 — Leonciu, uspokój się! — wtrącił nieśmiało burmistrz — widocznie oszalała baba, z przeproszeniem, jak cię poważam!
 — Więc jeżeli oszalała, dlaczego jej do bonifratrów nie<section end="r03"/> Strona:PL Bolesław Prus - Nowele, opowiadania 01.djvu/184 Strona:PL Bolesław Prus - Nowele, opowiadania 01.djvu/185 <section begin="r03"/> Otrzymawszy taki cios w ambicją, skompromitowany burmistrz zapiął swój wielki mundur na wszystkie guziki i umilkł jak trusia.
 Kasjer tymczasem i Żydkowie wybiegli na miasto, aby ogłosić wszem wobec i każdemu zosobna o wielkiej wygranej państwa Trajkotnickich.


<section end="r03"/>

<section begin="r04"/>
IV.
RODZINA BURMISTRZÓW TRIUMFUJE.

 Gdyby istnienie świata zależało od tego, czy państwo prezydentostwo zjedzą, lub nie zjedzą obiad ze smakiem w dniu odebrania tak pomyślnych dla nich wiadomości, — świat, na nim ludzie, a między nimi i mizerny autor niniejszego, zginęliby już oddawna. Szczęściem naturalny bieg rzeczy nie zależy od większego lub mniejszego apetytu burmistrzów i dlatego, choć cały obiad zeszedł w ich domu ze stołu nietkniętym, wszystko zresztą pozostało bez zmiany.
 Wieść obiegła tymczasem wszystkie zakątki miasta. Tłumy Żydków oblegały mieszkanie burmistrza, goście winszujący roili się jak muchy około miodu, a miejscowy Rotszyld wysłał biedką swego kurjera do stacji telegraficznej, w celu przekonania się o wysokości wygranej.
 Już złożyli państwu burmistrzom wizytę: niepocieszony wdowiec rejent z czterema pełnoletniemi córkami, pisarz sądu, stary kawaler, poczmajster z poczmajstrową, doktór z doktorową — gdy o drugiej przybył najmniej spodziewany transport.
 — Patrz-no Berek — mówił prezydent do jednego ze swych licznych bankierów — zdaje mi się, że to, z przeproszeniem, sędzia z żoną?...
 — Jużci, że tak.
 — I zdaje mi się, że do nas?
 — Niby tak.
<section end="r04"/> Strona:PL Bolesław Prus - Nowele, opowiadania 01.djvu/187 Strona:PL Bolesław Prus - Nowele, opowiadania 01.djvu/188 Strona:PL Bolesław Prus - Nowele, opowiadania 01.djvu/189 <section begin="r04"/> — Dlaczego nie mamy mówić? Nie wiedziałem, że Mania taka dumna, że dla Mani nawet Łapandrowicz nic nie znaczy.
 — Więc chciałbyś, ażeby się ze mną ożenił?
 — Co mam chcieć?... Myślę tylko...
 — Co myślisz?
 — Eh! już nic!... Zmarnowałem tu dużo czasu, naponiewierałem się, najadłem wstydu — a wszystko dlatego, ażeby mnie dziś jak psa wypędzali.
 — Powiadam ci, że dostaniesz od rodziców kilka tysięcy.
 — Nie chcę waszych tysięcy, nic już nie chcę... Głupi byłem, żem sobie, Bóg wie czem, głowę zaprzątał!
 — Czemże?... powiedz! — spytała Mania natarczywie.
 — Teraz już powiem. Myślałem, że za moją pracę, choć Mania mnie polubi, że... że wyjdzie za mnie! Ale Mania taka sama jak i rodzice.
 — A któż cię zapewnia, żebym za ciebie nie wyszła?
 — Teraz? — wykrzyknął Ludwik.
 Panna zawahała się i, po chwili namysłu, rzekła:
 — Wiesz co, Ludwisiu, że mnie cię żal, ale sam powiedz, czy mogę teraz wyjść za ciebie?... Ale... wiesz co?... Ja zaczekam, a ty weź bilet na loterją. Pan Bóg naszych modlitw wysłuchał, to i twoich wysłucha i da ci pieniądze.
 Ludwik machnął ręką i usiadł na krześle, odwracając się tyłem do panny. Mania chwilę popatrzyła na niego, lecz nie doczekawszy się już ani wyrazu, wyszła.


<section end="r04"/>

<section begin="r05"/>
V.
LUDWIK WYPĘDZONY.

 Nikt nas nie posądzi o przesadę, jeżeli powiemy, że rodzina państwa Trajkotnickich w ciągu nocy nietylko oka nie zmrużyła, ale nawet się nie kładła. Przy świetle lamp naftowych, przy winie i torcie, siedzieli burmistrzowie z najzaufańszymi przyjaciółmi: kasjerem i aptekarzem, układając plany na przyszłość, błogosławiąc loterją, albo dziwiąc się<section end="r05"/> Strona:PL Bolesław Prus - Nowele, opowiadania 01.djvu/191 Strona:PL Bolesław Prus - Nowele, opowiadania 01.djvu/192 Strona:PL Bolesław Prus - Nowele, opowiadania 01.djvu/193 <section begin="r05"/> — A może pan memu synowi kamienicę sprzeda? — pytał Abuś.
 — Zobaczę — odparł Ludwik.
 — Nic pilnego — rzekł Abuś — pan się rozpatrzy i zrobimy handel.
 — Więc to pewny ten zapis?
 — Pewny, tylko niech pan beze mnie się nie rusza, bo oni panu zabiorą wszystko. Pan do interesów za miękki.
 — To się pokaże.
 — Nu, nu! Ale możeby się pan z sędzianką ożenił? Echt panna, prosto z igły!
 — Nie ożenię się.
 — I o tem wiem! Pan myśli o pannie Mani... Dobra dziewczyna, tylko ma kiepskich rodziców.
 — Dam sobie z nimi radę — rzekł Ludwik.
 — I to być może. Przy pieniądzach dopiero człowiek ma rozum i chęć, i ludzie go nie poniewierają.


<section end="r05"/>

<section begin="r06"/>
VI.
DESZCZ PO POGODZIE, POGODA PO DESZCZU.

 O godzinie ósmej, rodzina burmistrza wśród tłumu ciekawych udała się do kościoła, a o dziewiątej, wraz z całą gromadą, powróciła do domu. Kawalkacie tej przypatrywali się Żydzi, z okien i sklepów, śmiejąc się i szwargocząc między sobą.
 — Ci Żydzi coś niedobrego wietrzą! — szepnął aptekarz do kasjera.
 — Zwyczajnie zazdrość — mruknął kasjer.
 Przy wejściu do domu burmistrza znalazł się sędzia z sędziną i Abuś z Ludwikiem, który zobaczywszy Manię, idącą na końcu, zatrzymał ją na chwilę i rzekł półgłosem:
 — Bądź spokojna, pobierzemy się!
 Mania spojrzała na niego jak na warjata i wzruszyła ramionami.
<section end="r06"/> Strona:PL Bolesław Prus - Nowele, opowiadania 01.djvu/195 Strona:PL Bolesław Prus - Nowele, opowiadania 01.djvu/196


Tekst jest własnością publiczną (public domain). Szczegóły licencji na stronie autora: Aleksander Głowacki.
Źródło: „https://wedateka.pl/index.php?title=Bywa_i_tak_na_świecie!/całość&oldid=16219”