Strona:PL JI Kraszewski Wieki katakombowe odczyt4 part15.png

narażonym na podzielanie zbytków, jakim ulegali poganie, unikano należenia do ich uczt, a w trzecim wieku biskup Marcjalis został złożony z dostojeństwa, za to, że się zapomniał i był jednéj uczcie przytomnym.
 Nadzwyczajna wstrzemięźliwość była cechą chrześcijan; wiemy z żywotów i akt, że wielu z nich ograniczało się jadłem jak najskromniejszém. Ś. Mateusz nie tykał mięsa, Ś. Jakób żył chlebem i wodą, Ś. Piotr, wedle tradycyi, fasolą, Ś Paweł, jak widać z jego pism, nie jadł mięsa i nie pił wina. Poeta Prudencjusz, który tak wierny maluje obraz swych czasów, powiada: „Narodom niepokonanym, przystało się karmić mięsem zabitych zwierząt; naszym pokarmem zioła; ziarna pożywne roślin wielu nasycają nas niewinnie“. Wymienia jeszcze mleko, ser, miỏd z Attyki i słodkie owoce ogrodów. Ponieważ uczty odbywały się najczęściéj u grobów męczeńskich, samo miejsce zmuszało do wstrzemięźliwości. Lucjan szydząc sobie z chrześcijan, przezywa ich, „wybladłemi“ (katochriomenoi). Za każdym kielichem, który wychylano, był zwyczaj wspominać imię Chrystusa, chociażby pito wodę. Te okrzyki są na dnie naczyń ryte; znaczą one: Żyj w Chrystusie, Pij w pokoju bożym! i t. p.
 Na bardzo ciekawym ale znanym powszechnie fresku w katakombie ŚS. Marcellina i Piotra, jest wystawiona uczta podobna do uczt starożytnych: stół w półkole, (w sigma) a na mniejszym drugim stoliczku są potrawy, pieczony, niewiadomo czy baranek, i noże. Na ziemi stoi amfora z winem. Za stołem siedzi trzy osoby, w pośrodku kobiéta; wszyscy, nie jak był zwyczaj u pogan, siedzący są, nie leżący. Chrześcijanie nie jadali leżąc, uważano to za zniewieściałość pogańską. Po końcach stołu siedzą także dwie kobiéty, zapewne do usług