Uwaga
Serwis Wedateka jest portalem tematycznym prowadzonym przez Grupę Wedamedia. Aby zostać wedapedystą, czyli Użytkownikiem z prawem do tworzenia i edycji artykułów, wystarczy zarejestrować się na tej witrynie poprzez złożenie wniosku o utworzenie konta, co można zrobić tutaj. Liczymy na Waszą pomoc oraz wsparcie merytoryczne przy rozwoju także naszych innych serwisów tematycznych.

Strona:Wolski Zygmunt, Dowgird Tadeusz - Pisanki, jajka malowane wielkanocne.pdf/6

Z Wedateka, archiwa
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Ta strona została zatwierdzona


Po zebraniu odpowiedniego materiału, będzie wypracowane dziełko, gdzie z całą ścisłością będą wymienieni z imienia i nazwiska ci wszyscy, którzy się przyczynią do tej pracy, same zaś okazy będą wystawione na widok publiczny w Muzeum etnograficznem, które się znajduje przy Ogrodzie zoologicznym na Bagateli w Warszawie.
W końcu tej odezwy umieszczamy spis miejscowości, z których posiadamy wiadomości o pisankach, lub same pisanki, a to dla tego, żeby wskazać z jednej strony w których okolicach znany jeszcze jest ten zwyczaj, z drugiej dla powiadomienia, że najbardziej pożądanemi były dla nas wiadomości z okolic wcale w tym spisie niewymienionych, albo bliższe wiadomości o zwyczaju i okazy z tych stron, z których w przeszłym roku otrzymaliśmy bardzo mało tak samych okazów, jak również i opisów.
Musimy tu nadmienić, że poza granicami Królestwa istnieją bardzo piękne zbiory pisanek. W Krakowie w zbiorach Akademji Umiejętności i w Muzeum przemysłowem dra Adrjana Baranowskiego (zebrane przeważnie staraniem dra Izydora Kopernickiego), we Lwowie w Muzeum Włodzimierza hr. Dzieduszyckiego (zbierane staraniem tegoż i pana Władysława Przybysławskiego) i w Muzeum przemysłowem miejskiem.
Na ziemiach Słowiańskich istnieją podobne zbiory w Bernie (Brno) na Morawach w Muzeum patrjotycznem, które wydało bardzo piękną publikację o pisankach, obacz Wisła tom III str. 426, i w Muzeum Naprstka w Pradze czeskiej; w ostatnich czasach zakrzątał się z całym zapałem około zbierania i spisania pisanek prof. M. Sumcow w Charkowie.
Jako wzór rysunków na pisankach, podajemy tu podobizny 48 pisanek z Pokucia (w Galicji), zamieszczone niegdyś przy artykule O. Kolberga w Tygodniku powszechnym z r. 1882 Nr. 31.
Pisanki te pochodziły ze wsi Horodnicy nad Dniestrem, o milę od miasta powiatowego Horodenki położonej. Oto ich nazwy: 1. Cerkowci (cerkiewka), 2. Dzwin (dzwon), 3. Ryskałyki (rydelki), 4. Kutasy, 5 i 6. Popowi ryzy (księży ornat), 7. Rizkie (różki), 8. Kałytkie (kaletki, czyli torebki), 9. Barda (siekiera), 10. Chrest (krzyż), 11. Paska (pascha wielkanocna), 12. Pyrerwa pozdowżna) (przerwa podłużna, 13. Pyrerwa prosta (przerwa prosta), 14. Pyrerwa kuczirawa (przerwa kędzierzawa), 15 i 16. Sorok kłyhciw (czterdzieści klinów), 17. Motowylci (motowidła), 18 i 19. Pyrypłyty niżka (splecione nóżki), 20. Kucziri (kędziory), 21 i 22. Kluczky (haczyk), 23 i 24. Rużi (róża, gwiazda), 25. Zwuzdyki (gwoździki): 26. Pozdowżna rużi (podłużna róża), 27. Hrybińci (grzebienie), 28. Hrabli (grabie), 29. Słymakie (ślimaki), 30. Barani rohi (baranie rogi), 31. Wynowyj łystok (winny listek), 32. Kietyci (bukiet), 33. Kwitkie (kwiatki), 34. Stoczena bynda (zwita wstęga), 35. Pysani rukawy (malowane rękawy), 36. Kuriczi łaby (kurze łapy), 37. Hisiczi łaby (gęsie łapy), 38. Kacziczi szyji (kacze szyjki), 39. Zajaczi wucha (zajęcze słuchy), 40. Bysahy (sakwy, worki podwójne), 41. Bysahy z łapkamy (sakwy z łapkami), 42. Rawłyki (ślimaki), 43. Parasoli (para-