| Uwaga |
|---|
Dawni królowie tej ziemi (Bełza, 1897)/całość
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Dawni królowie tej ziemi |
| Pochodzenie | Dla dzieci |
| Data wydania | 1897 |
| Wydawnictwo | Księgarnia H. Altenberga |
| Drukarz | Zakład Narodowy im. Ossolińskich |
| Miejsce wyd. | Lwów |
| Źródło | Skany na Commons |
| Inne | Pobierz jako:   
|
| Indeks stron | |
| Plik:Władysław Bełza "Dawni królowie tej ziemi".wav Posłuchaj tego utworu
czytają Anna Bugajska, Adrian Wiśniewski i Borys Kozielski. | |
Spójrz na twe dzieje, małe pacholę,
Spójrz na twą przeszłość odwieczną,
A duma błyśnie na twojem czole,
Jakąś jasnością słoneczną.
Wzrok się twój dziwnym blaskiem rozświeci,
Myśl spoważnieje od młodu,
Gdy długi szereg zgasłych stuleci,
I chwałę ujrzysz narodu!
Jakież to czasy, jacy rycerze,
Z wieków wychylą się toni:
Zaszumią skrzydła, zagrzmią puklerze,
I stara szabla zadzwoni.
Ujrzysz twych królów na złotym tronie,
Zdobnych we wszystkie zaszczyty;
Nad twoją głową sztandar powionie,
Chwałą Grunwaldu okryty!
A kędy zwrócisz oczęta modre,
Kędy wytężysz źrenice:
Tu po Dniepr siny, a tam po Odrę,
Ujrzysz twych krajów granice.
A gdy ku ziemi nakłonisz ucho,
To cały spłoniesz w zachwycie,
Gdy ona szeptać zacznie ci głucho,
O dawnym, świetnym swym bycie.
Gdy w twych olśnionych oczach rozwinie,
Tych mężów szereg wspaniały,
Co pracowali dla niej jedynie,
Dla jej wielkości i chwały.
Ona nauczy, ona ci powie,
Jak czcić te czasy minione,
W których Piastowi dwaj aniołowie,
Z rąk bożych dali koronę;
W których Lech mężny, król siwobrody,
Przez dzielne wsławił się ramię,
Co trzebił puszcze, budował grody,
I orła dał nam za znamię;
I w których postać Wandy królewny,
Jak promień gwiazdy lśni złotej,
Że dotąd jeszcze w legendzie rzewnej,
Naród wysławia jej cnoty.
Takie to dzieje, takie przykłady,
Są twoją dawną spuścizną:
Te Lechy, Piasty — to twe naddziady,
A kraj ten — jest twą Ojczyzną.
A któreż dziecko nie będzie rade,
Ujrzeć swą matkę jedyną?
Więc miłość Polski na pierś ci kładę,
Jak twój talizman, dziecino!
Patrz, miłość owa, co budzi dreszcze,
I w młode puka serduszko,
Zrodziła takie męże i wieszcze,
Jak nasz Mickiewicz, Kościuszko.
Ona wydała wielkich hetmanów,
I mężów sławnych bez liku,
Takich Czarnieckich, Czackich, Rejtanów,
Śniadeckich przy Koperniku.
Niechże ten promień świętej miłości,
Który przyświecał tak wielu,
I twemu życiu drogę uprości,
I niech cię wiedzie do celu!
Strona:PL Bełza Władysław - Dla dzieci.djvu/116 Strona:PL Bełza Władysław - Dla dzieci.djvu/117 Strona:PL Bełza Władysław - Dla dzieci.djvu/118 Strona:PL Bełza Władysław - Dla dzieci.djvu/119 <section begin="Bolesław IV Kędzierzawy"/>
urodz. 1127 † 1173, panował lat 25
Po nim panował Bolesław czwarty,
Opiekun młodszych swych braci;
Lecz kraj na cztery części rozdarty,
Coraz to dawną moc traci.
A gdy z zachodu Niemiec zdradliwy,
Z północy Prusak nań godzi:
Bujnie się polskie skąpały niwy,
W łez i krwi strasznej powodzi.
<section end="Bolesław IV Kędzierzawy"/>
<section begin="Kazimierz II Sprawiedliwy"/>
urodz. 1128 † 1194, panował lat 15
Kto sprawiedliwość ludom wymierza,
Ten dobroczyńcą na ziemi;
A słusznie takim lud Kazimierza
Okrzyknął usty wdzięcznemi.
On ze starszyzną radził w Łęczycy,
Jak wzmocnić ziemię Piastową:
To też pod sterem jego prawicy,
Kraj biedny odżył na nowo.
<section end="Kazimierz II Sprawiedliwy"/> Strona:PL Bełza Władysław - Dla dzieci.djvu/121 Strona:PL Bełza Władysław - Dla dzieci.djvu/122 Strona:PL Bełza Władysław - Dla dzieci.djvu/123 Strona:PL Bełza Władysław - Dla dzieci.djvu/124 <section begin="Kazimierz Wielki"/><section begin="kw-grafika"/>
<section end="kw-grafika"/> <section begin="kw-tekst"/>
urodz. 1310 † 1370, panował lat 37
Król ten był królem chłopków nazwany,
I stąd urosła dlań sława;
Zostawił cały kraj murowany,
I mądre nadał mu prawa.
Biedni tułacze wśród obcych ludów,
Żydzi, z ufnością doń biegą.
I słusznie naród za tyle trudów,
Nadał mu tytuł Wielkiego.
<section end="kw-tekst"/><section end="Kazimierz Wielki"/> Strona:PL Bełza Władysław - Dla dzieci.djvu/126 Strona:PL Bełza Władysław - Dla dzieci.djvu/127 Strona:PL Bełza Władysław - Dla dzieci.djvu/128 Strona:PL Bełza Władysław - Dla dzieci.djvu/129 Strona:PL Bełza Władysław - Dla dzieci.djvu/130 <section begin="Stefan Batory"/> <section begin="sb-grafika"/>
<section end="sb-grafika"/> <section begin="sb-tekst"/>
urodz. 1533 † 1586, panował lat 10
Miecz nasz, co rdzewiał przez długie lata,
Król Stefan z pochwy znów ruszy:
Pod jego grzmotem legła Uświata,
Bramy Połocka i Suszy.
Klucz swój oddały nam Wielkie-Łuki;
A król syt zwycięstw i chwały,
Wspierał oświatę i gmach nauki,
Fundował w Wilnie wspaniały.
<section end="sb-tekst"/><section end="Stefan Batory"/> Strona:PL Bełza Władysław - Dla dzieci.djvu/132 Strona:PL Bełza Władysław - Dla dzieci.djvu/133 <section begin="Jan III Sobieski"/> <section begin="js-grafika"/>
<section end="js-grafika"/> <section begin="js-tekst"/>
urodz. 1624 † 1696, panował lat 22
Długo prawicą hetmaniąc wprawną,
Na berło zmienił buławę;
Za niego Chocim, potem Żurawno,
Zmyły buczacką niesławę.
A kiedy Turczyn stanął pod Wiedniem,
Grożąc Habsburgów koronie:
Król Jan z rycerstwem gromi go przedniem,
I wawrzyn wkłada na skronie.
<section end="js-tekst"/><section end="Jan III Sobieski"/> Strona:PL Bełza Władysław - Dla dzieci.djvu/135 Strona:PL Bełza Władysław - Dla dzieci.djvu/136
Dawni mocarze, władcy tej ziemi,
Wśród mogilnego śpią chłodu,
Księgi królewskie Bóg zamknął z niemi,
Ale nie księgi narodu.
Bo choć się trony w posadach chwieją,
A berła kruszą, dziecino,
Choć wszystko ginie z czasów koleją:
Ale narody nie giną.
I my snuć będziem wciąż życia wątek,
Który na długo nam starczy;
Tylko szukajmy w skarbcu pamiątek,
Naszej nadziei i tarczy!
